ارزیابی پایداری منطقه ای با رویکرد اقتصاد سبز مطالعه موردی؛ شهرستان های استان آذربایجان غربی

اصولاً اقتصاد سبز جایگزین مفهوم توسعه پایدار نیست، بلکه یک عنصر جدایی‌ناپذیر از سیاست‌های اقتصادی در مسیر پایداری است و می­توان گفت پیش‌زمینه لازم برای دستیابی به پایداری است؛ زیرا دربرگیرنده سه فاکتور اصلی پیشرفت یعنی توسعه اقتصادی، اجتماعی و محیطی است. از این منظر پژوهش حاضر در راستای ارزیابی پایداری منطقه­ای استان آذربایجان غربی با رویکرد اقتصاد سبز و بهره­گیری از شاخص­های این رویکرد جدید در پایداری منطقه­ای انجام‌گرفته است. با توجه به مؤلفه‌های موردبررسی، این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ روش‌شناسی توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه آماری برای انجام تحقیق، مسئولان، خُبرگان و کارشناسان مرتبط با موضوع در استان آذربایجان غربی بوده­اند. بدین منظور در سطح استان و برای هر شهرستان (17 شهرستان) 25 پرسشنامه و درمجموع 425 پرسشنامه توسط کارشناسان مربوطه تکمیل گردید. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از مدل‌های رادار و بارومتر پایداری اسکات آلن و همچنین آزمون­های ضریب همبستگی چندگانه، آنوا و بتا در محیط نرم‌افزار Spss استفاده‌شده است. نتایج حاصل از مدل بارومتر پایداری نشان­دهنده وضعیت پایداری متوسط استان می‌باشد. درعین‌حال آزمون رگرسیون چند متغیره رابطۀ شاخص­های اقتصاد سبز در تحقق پایداری را تأیید می­کند؛ همچنین ضریب تبیین بیانگر این مهم است که 81 درصد تغییرات متغیر وابسته توسط معیارهای مستقل تبیین می­گردد؛ بنابراین در صورت بالا رفتن میانگین هر یک از شاخص­های اقتصاد سبز در منطقه، نقش و تأثیر آن­ها در تحقق پایداری افزایش می­یابد. بطوریکه از میان شاخص­های بررسی‌شده، شاخص سلامت­محیطی و مخاطرات با مقدار بتای 637/0 بیشترین نقش و قدرت تبیین را در پیش­بینی تحقق پایداری در محدودۀ موردمطالعه داشته و شاخص خدمات­محیطی و رفاه با مقدار بتای 001/0 کمترین نقش و قدرت تأثیرگذاری را در تحقق پایداری استان آذربایجان غربی دارد.